Qolip tanlash
20 Mart 2025
Qolip tanlash: O‘zbekiston Respublikasi va Toshkent shahri quruvchilari uchun qo‘llanma
Qolip tanlash qurilishning muhim bosqichi bo‘lib, u ish sifati va tezligiga sezilarli ta’sir ko‘rsatadi. Qolip beton elementlarni shakllantirish va ular qotib, yetarli darajada mustahkam bo‘lgunga qadar ushlab turish uchun ishlatiladigan vaqtinchalik tuzilmadir. Qoliplarni to‘g‘ri tanlash nafaqat konstruksiyalarning mustahkamligi va chidamliligini, balki mehnat va material sarfini optimallashtirishni ham ta’minlaydi. Qolip tanlashda e’tiborga olinishi kerak bo‘lgan asosiy omillarni ko‘rib chiqamiz.
- Konstruksiya turi
Qolip tanlashdagi birinchi qadam siz qurmoqchi bo‘lgan konstruksiya turini aniqlashdir. Turli xil konstruksiyalar har xil qoliplarni talab qiladi:
- Poydevor ishlari: Poydevorlarni qurish uchun ko‘pincha Alwood universal qoliplari qo‘llaniladi. Bu tizimlar betonni ushlab turish uchun zarur bo‘lgan mustahkamlik va barqarorlikni ta’minlaydi.
- Devor konstruksiyalari: Devor elementlari uchun Alwood chiziqli katta panelli qolipni tanlash mumkin. Bu qolip tez va sifatli o‘rnatishni ta’minlaydi.
- Temir-beton orayopmalar: Orayopma kabi gorizontal yuzalar uchun teleskopik ustunlar, hajmli qoliplar, Alwood yog‘och qo‘shtavrli to‘sinlar va boshqa konstruksiyalarni o‘z ichiga olgan qolip tizimlari qo‘llaniladi. Bunday holda, nafaqat mustahkamlik, balki o‘rnatish va demontaj qilishning osonligi ham muhim bo‘lib, buni Alwood tizimi ta’minlaydi.
- Qolip materiallari
Qolip metall, yog‘och yoki faneradan tayyorlanishi mumkin:
- Yog‘och qolip: Bu kichik va murakkab bo‘lmagan obyektlar uchun mos keladigan an’anaviy usul. U arzon, biroq tayyorlash va o‘rnatish uchun ko‘proq vaqt talab etadi. Bundan tashqari, u uzoq muddat xizmat qilmaydi va ko‘pi bilan 5 marta ishlatilishi mumkin. Shuningdek, beton yuzasi unchalik tekis chiqmaydi.
- Alwood metall qolipi: Yuqori sifatli metalldan tayyorlanadi. U uzoq muddat xizmat qiladi va mexanik shikastlanishlarga chidamli, shu sababli yirik qurilishlarda ko‘p marta (400 martagacha) ishlatish mumkin. Qolaversa, paluba uchun qayin daraxtidan tayyorlangan va yuqori ekspluatatsion xususiyatlarga ega bo‘lgan Sveza kompaniyasining faneridan foydalaniladi.
- Faner qolip: Bu qolip turi yog‘och qolipga o‘xshash. Yuzasi silliqroq chiqadi, ammo tayyorlash va o‘rnatish uchun sarflanadigan mehnat yog‘och qolipga o‘xshash bo‘lib, bu uning narxini oshiradi.
3. Konstruktiv xususiyatlari
Qolip tanlashda uning konstruktiv xususiyatlarini hisobga olish muhim:
- Sozlanuvchanlik: Alwood qolipini turli shakl va o‘lchamdagi konstruksiyalarga moslashtirish mumkin, bu ayniqsa murakkab va nostandart me’moriy yechimlar uchun juda muhim.
- O‘rnatish va demontaj qilish tezligi: Alwood qolip tizimi oson va tez o‘rnatiladi hamda demontaj qilinadi, bu esa qurilish muddatini qisqartirish va xarajatlarni kamaytirishga yordam beradi.
- Germetiklik: Alwood qolipi germetik bo‘lib, betonning oqib chiqishini oldini oladi va tekis yuzani ta’minlaydi.
4. Foydalanish shartlari
Qolip ishlatiladigan sharoitlar ham muhim ahamiyatga ega:
- Iqlim sharoitlari: Yuqori namlik yoki ekstremal haroratli hududlarda mustahkamligini yo‘qotmasdan bunday sharoitlarga bardosh bera oladigan qolip zarur bo‘lishi mumkin. Alwood qolipi turli iqlim ta’sirlariga moslashtirilgan bo‘lib, O‘zbekiston, shuningdek, MDH mamlakatlari sharoitlariga aynan mos keladi.
5. Iqtisodiy samaradorlik
Qolip tanlashda nafaqat dastlabki xarajatlarni, balki uning uzoq muddatli istiqboldagi iqtisodiy samaradorligini ham hisobga olish lozim. Masalan:
- Qayta foydalanish: Alwood metall qoliplari boshlang‘ich paytda qimmatroq bo‘lsa-da, 400 martagacha ishlatilishi mumkin, bu esa umumiy xarajatlarni sezilarli darajada kamaytiradi.
- Xizmat ko‘rsatish va parvarishlash: Qoliplarga texnik xizmat ko‘rsatish va ta’mirlash zarurligini hisobga olish muhim, chunki bu ham umumiy xarajatlarga ta’sir ko‘rsatadi. Alwood konstruksiyasi juda ishonchli va pishiq materiallardan tayyorlanganligi sababli, u sinmaydi va shakli o‘zgarmaydi. Bu esa texnik xizmat ko‘rsatish va ta’mirlash xarajatlarini tejash imkonini beradi.
- Qoliplarni saqlash: Alwood qoliplari saqlash uchun maxsus sharoitlarni talab qilmaydi, yog‘och va fanera qoliplari esa namlik ta’sirida bo‘ladi va shakli o‘zgarishga moyil.
Xulosa
Qolipni to‘g‘ri tanlash nafaqat qulaylik masalasi, balki qurilish loyihasini muvaffaqiyatli amalga oshirishning kalitidir. Konstruksiya turi, materiallar, konstruktiv xususiyatlar, foydalanish sharoitlari va iqtisodiy samaradorlikni hisobga olgan holda, qurilayotgan inshootlarning yuqori sifati va uzoq muddat xizmat qilishini ta’minlaydigan eng maqbul yechimni topishingiz mumkin. Alwood mutaxassislari bilan maslahatlashishni unutmang, ular sizga yordam beradi
Yangiliklar 
FAQ
FAQ
Tez-tez
so‘raladigan savollar
Sifat va ishonchlilik biz bilan! 